Het zacht tapijt onder je voeten, de knapperige frietjes op je bord, de tandpasta in je badkamer. Ze vragen allemaal water. Sectoren zoals textiel, voeding en chemie verbruiken grote volumes water in industriële processen. En dat water is schaars in Vlaanderen.
Bij greenfield bedrijventerreinen of grote reconversies loont het daarom de moeite om een gezamenlijk regenwatersysteem uit te werken. Concreet vang je regenwater op van de daken van bedrijfsgebouwen en van de niet-vervuilde verharde oppervlaktes. Dat verzamel je in een collectief bufferbekken zoals een stormbekken of regenwaterriool. Daarna zuiver je het tot breed inzetbaar water voor industrie. Via een tweede leidingnet wordt het duurzame proceswater aangeboden aan bedrijven. Je streeft er geen drinkwaterkwaliteit na, maar wel een zacht, kleur- en geurloos water dat geschikt is voor heel wat waterintensieve productieprocessen, om te reinigen of om het toilet door te spoelen.
Type waterwinst
Voor wie?
Captatieverboden en dalende grondwatervoorraden dwingen veel bedrijven om nieuwe waterbronnen op te zoeken. Ze mogen de grote goedkope volumes kwetsbaar (grond)water uit het verleden minder of helemaal niet meer aanspreken. Kraanwater is vaak een te zuivere en te kostbare bron. Grotere ondernemingen overwegen misschien direct hergebruik van eigen afvalwater, maar lopen aan tegen hoge terugverdientijden. Je moet regenwater immers afkoppelen van afvalwater of technologie aankopen om afvalwater te zuiveren voor hergebruik. Een systeem voor regenwaterhergebruik op niveau van een heel bedrijventerrein kan betaalbaar, betrouwbaar en duurzaam water aanbieden van geschikte kwaliteit. Dat is echter alleen mogelijk op greenfields of bij grote renovaties, uitbreidingen en reconversies van bestaande bedrijventerreinen.
Op onze site in Tielt maken we kamerbreed tapijt. Daarvoor zijn we enorm afhankelijk van water, en het liefst gebruiken we water in zijn duurzaamste vorm, dat is regenwater. Omdat we geen immense buffercapaciteit hebben, kunnen we kortstondige zware regenbuien echter niet maximaal benutten. Bovendien hebben onze buren op het bedrijventerrein niet zo’n waterintensieve productieprocessen. Dankzij een collectieve regenwateropvang op grotere schaal kunnen we enerzijds het regenwater dat op onze eigen site valt beter benutten. Anderzijds krijgen we toegang tot het water dat op de daken en parkings van naburige bedrijven valt, en dat is voor ons een groot voordeel.
Duurzaamheidsmanager bij Belysse
Water decentraal produceren heeft weliswaar een kostprijs, maar industriewater vereist typisch geen drinkwaterkwaliteit. Eenvoudigere en goedkopere zuiveringstechnologie volstaat misschien, en de kwaliteitsbewaking is minder strikt dan bij de productie van kraanwater. Is er wel een doorgedreven zuivering vereist? Dan geeft een kosten-batenanalyse inzicht in de technisch-economische haalbaarheid van het project. Als je aangesloten bent op een decentraal gedeeld systeem, bespaar je als bedrijf ook tijd omdat je niet individueel voor proceswaterbereiding moet instaan. Je kunt bovendien werken groeperen en middelen bundelen om de individuele kosten te drukken.
Bedrijven met grote verharde oppervlaktes en weinig waterverbruik kunnen zo onrechtstreeks duurzaam en lokaal water uitwisselen met grote watervragers uit de buurt. Samen aan een concreet project werken cultiveert bovendien vertrouwen, wat bijdraagt aan een duurzame en inclusieve lokale gemeenschap.
De nieuwe lokale waterbronnen kunnen tegelijkertijd het centrale drinkwaternet op termijn ontzorgen. Hierdoor hoeven we minder snel op te treden bij aanhoudende droogte. Want als waterbronnen zoals grondwater en kraanwater minder gebruikt worden, kunnen we er langer uit putten!
Het drinkwaternet is centraal georganiseerd. Zeer grote volumes water produceren drukt de kosten enorm. Toch onderzoeken en investeren wij mee in meer decentrale oplossingen, om te werken naar een hybride, en zo robuustere waterbedeling bij steeds toenemende droogte. De Watergroep wenst hier een pioniersrol in te vervullen.
Manager businessontwikkeling bij De Watergroep
Bij de ontwikkeling van greenfield bedrijventerreinen of bij grote renovaties, reconversies en uitbreidingen zijn doorgaans intercommunales en nutsbedrijven betrokken. Ontwerpen worden vervolgens uitgevoerd door aannemingsbedrijven. Bouw je waterplan samen om ideeën voor een tweede watercircuit met een breed inzetbaar industrieel proceswater van meet af aan te integreren in het ontwerp.
Een tweede watercircuit start doorgaans met afstromend regenwater van het bedrijventerrein zelf. Het kan aangevuld worden met andere lokale duurzame waterbronnen zoals regenwater van naburige grote gebouwen of terreinen, of gezuiverd afvalwater van industriële zuiveringen. Voor het toestromende regenwater is een voorzuivering zoals koolwaterstofafscheider of zandvang aangewezen. Aangezien regenwater niet met de regelmaat van de klok toestroomt, heb je een bufferbekken nodig. Betrek voor de dimensionering van dit bekken, van de leidingen en voor zuiveringstechniek de nutsbedrijven, studiebureaus of onderzoeksinstellingen. Zuiveren kan bijvoorbeeld met 1) membraantechnologie, een combinatie van ultrafiltratie (UF) met omgekeerde osmose (RO), of met 2) directe nanofiltratie (NF). Watercircle.be kan je begeleiden in de zoektocht naar geschikte technologieleveranciers.
In tegenstelling tot de distributie van kraanwater of de wetgeving om grondwater te capteren, bestaan er voor tweede watercircuits geen vaste richtlijnen. Als eigenaar en verantwoordelijke van het systeem maak je best een plan op voor de exploitatie. Integreer hierin duidelijke afspraken met de eindgebruikers rond de facturatie van kosten verbonden aan het alternatieve waternetwerk. Hieronder vallen de afschrijving- en exploitatiekosten voor o.a. buffering, eventuele zuivering, aanbieden onder druk en aansturing.
Onbekend maakt onbemind. Aangezien een tweede watercircuit op een bedrijventerrein voorlopig minder gekend is, moet je de eindgebruikers duidelijk informeren welke volumes, bij welke kwaliteit en aan welke kost ze water kunnen afnemen. Dit gebeurt best via real-time monitoring en tijdige communicatie. Maak duidelijk wat de voordelen zijn zowel voor de bedrijven zelf (ontzorging) als voor het watersysteem (maatschappelijk verantwoord ondernemen).
Ontdek het voorbeeldproject op bedrijventerreinKeiberg-Vossem (Samenwerking InterLeuven en De Watergroep), of bekijk hier de reportage op Kanaal-Z.
Ontdek het voorbeeldproject op bedrijventerrein Tielt-Noord (case binnen Vlaanderen WaterProof), of bekijk hier de reportage op Kanaal-Z.
Watercircle.be is de sectorfederatie van de Vlaamse watertechnologieleveranciers. Het netwerk telt ongeveer 75 Vlaamse bedrijven (technologieleveranciers en consultants) en 20 onderzoekscentra actief in de watersector. De hoofddoelstellingen van watercircle.be zijn innovatie stimuleren, nieuwe technologieën opsporen, interageren met het beleid, netwerken en visibiliteit creëren voor de sector.