De fruitstreek van Haspengouw en Hageland

Welkom in Haspengouw en Hageland, dé fruitregio bij uitstek. Hier focussen we op klimaatrobuuste watervoorziening voor de fruitteelt. Een goed uitgekiend bodem- en waterbeheer vergroot het wateraanbod in de regio, en beperkt de watervraag via acties door én voor de fruitteelt.

De zwaardere, leemachtige bodems in een glooiend reliëf maken het niet altijd eenvoudig om bepaalde acties te implementeren. Het Blue Deal project Vlaanderen WaterProof evalueert daarom potentiële acties voor waterwinst in de fruitstreek via demonstraties bij pcfruit en bij fruitbedrijven. De leerlessen worden via gerichte studiedagen, praktijkfiches en tools tot bij de fruitteler gebracht.

Fig. Voorstelling van de acties voor waterwinst in de Fruitstreek in de proeftuin van pcfruit op de 9e Demerdag in Haspengouw

Waterwinstevent voor de fruitteelt

Op 16 november 2023 nodigen we de fruittelers en andere geïnteresseerden uit voor een geanimeerd evenement vol uitwisseling en dialoog.

Op het programma staan inspirerende presentaties van experten en fruittelers. Daarna bespreken we de mogelijkheden en uitdagingen van de mogelijke acties voor waterwinst in een reeks workshops:

Meer regenwater infiltreren bij hellende percelen
Opvangen van regenwater van regenkappen voor hergebruik
Drainage peilgestuurd maken
Alternatieve waterbronnen inschakelen
Slimmer irrigeren

Het evenement vindt plaats bij pcfruit in Sint-Truiden. We gaan van start om 13 uur en eindigen om 17 uur.

We sluiten de namiddag af met een gezellige netwerkreceptie.

Nu inschrijven

Zo reilt en zeilt het in de fruitstreek

Achter de fleurige bloesems en sappige boomgaarden in Haspengouw en Hageland schuilt een regio die gebukt gaat onder erosie en wateroverlast. Een reeks droge zomers legde de vinger op de zere plek. De fruitteelt neemt er ongeveer 12 000 hectare aan landbouwgrond in beslag. Het groot areaal aan fruitteelt is bijzonder vruchtbaar voor het toerisme in de streek, maar heeft ook een grote waterbehoefte.

Samen met lokale kennispartner pcfruit screende VITO een set van acties die hun druppel bijdragen aan een klimaatrobuust bodem -en waterbeheer in de fruitstreek. Zowel water vasthouden in de bodem als duurzaam watergebruik door de teler staan centraal. Meer water vasthouden stroomopwaarts beperkt bovendien de wateroverlast stroomafwaarts.

De leerlessen brengen we via pcfruit met gerichte studiedagen, praktijkfiches en tools tot bij de fruitteler.

Het project Vlaanderen WaterProof wordt uitgevoerd door VITO in opdracht van de Vlaamse Overheid als onderdeel van de Blue Deal.

*Overzicht van acties voor waterwinst in de fruitstreek binnen project Vlaanderen WaterProof.*

Waar zit de winst?

Water is nodig voor veel verschillende toepassingen in de fruitteelt: om te irrigeren of fertigeren, om gewassen te beschermen of om te beregenen tegen nachtvorst. Een goed uitgekiend bodem- en waterbeheer vergroot het wateraanbod in de regio, en beperkt de watervraag via acties door én voor de fruitteelt. Hoe?

Hef bestaande drainages op of vorm ze om naar een peilgestuurd systeem om meer water vast te houden in de bodem.
Combineer infiltratiemaatregelen om water maximaal te laten insijpelen in de bodem.
Stuur de watervraag voor irrigatie optimaal met sensoren en modellen.
Zet nieuwe waterbronnen in om duurzaam te beantwoorden aan de resterende watervraag.

Dankzij de verschillende acties in de fruitstreek wordt minder water gebruikt, wat financiële voordelen oplevert en vaak ook tijd bespaart. Tegelijkertijd vermindert water vasthouden in de bodem ook het risico op wateroverlast. Bovendien is het voordelig voor natuur, want er wordt minder kwetsbaar grondwater gebruikt. Voor landbouwers betekent extra waterbeschikbaarheid vaak ook betere gewasopbrengst en extra gemoedsrust.

De leerlessen worden via gerichte studiedagen, praktijkfiches en tools tot bij fruittelers gebracht zodat we in Vlaanderen samen meer winst kunnen halen uit water.

Pcfruit licht toe hoe sensoren in de bodem kunnen zorgen voor minder watergebruik in de boomgaard.

Rondgang langs overdekte kersenplantages met demonstratie van regenwateropvang tijdens de negende Demerdag in Haspengouw.

Voor Aarde En Samenleving. Niet alleen mijn naam maar ook mijn missie is aan deze woorden verbonden. In de fruitteelt willen we ervoor zorgen dat de boom zich goed voelt. Acties voor een rijk bodemleven en klimaatrobuust waterbeheer zijn hier onlosmakelijk mee verbonden. Een mens die goed in zijn vel steekt, presteert toch ook beter dan iemand die met tegenzin naar zijn werk gaat, niet?

Karel Vaes

Fruitteler in Borgloon